Jan Bogaerts (Helmond, 10 juli 1948) is een Nederlandse fotograaf.
Hij wordt al jong gegrepen door de expositie Sweet Life van fotograaf Ed van der Elsken.
Na de Kunstacademie Sint Joost in Breda te hebben afgerond, studeert hij nog een paar jaar verder aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam, richting Visuele Communicatie. Professor Jan van Keulen was zijn grote inspirator, hij wees Bogaerts, als Rembrandt kenner, op de universaliteit van de portretten van de oude meester.
Terug in Brabant leidt hij korte tijd een zwervend bestaan. Vanaf 1975 werkt hij voor bladen als Nieuwe Revu, Panorama en Vrij Nederland; ook voor buitenlandse magazines zoals Time en The Independent maakt hij fotoreportages. In 1990 verschijnt in het paperback-magazine Granta te Londen de reportage Christmas in Bavaria.
In de jaren tachtig en negentig krijgt hij diverse opdrachten voor gemeenten en provincies. Zijn werk is op talloze tentoonstellingen en fotofestivals geëxposeerd. Bij de Zilveren Camera behaalt Bogaerts in de categorie portret in 1991 een derde en in 1994 een eerste prijs.
Na de veelal monumentale portretseries uit de jaren negentig, verandert het werk geleidelijk onder invloed van de ontwikkelingen en mogelijkheden in de digitale fotografie.
Als begin 2003 zijn vriend Karel Glastra van Loon met zijn gezin voor drie maanden naar Thailand afreist om daar op verzoek van Stichting Vluchteling een roman te schrijven over de Birmese vluchtelingen, besluit Bogaerts hem op te zoeken. Diep onder de indruk van alle verhalen en beelden in vluchtelingenkamp Mae La, ontstaat het plan om de roman vergezeld te doen gaan van een fotoboek. Met als doel deze in de westerse wereld onzichtbare vluchtelingen zichtbaar te maken. In datzelfde jaar nog verschijnt het fotoboek De onzichtbaren in beeld, dat een tweeluik vormt met de roman De onzichtbaren van Karel Glastra van Loon.
Eerder maakten zij samen de korte film “Een beetje hoop” voor de VPRO-televisie en schreef Karel teksten voor Jan’s beeldboek ‘s Levens Zoet.
Later werkte Bogaerts aan een project, dat de Birmese vluchtelingen moet helpen het eigen verhaal te vertellen. De onzichtbaren in beeld.
Recentelijk, 2008, 2009 en 2010 werkt Bogaerts aan het vervolg van De onzichtbaren over vluchtelingen uit Birma. Hij verbleef daartoe onlangs (2009) 6 maanden in de kampen langs de grens van Thailand en Birma. Met name voor de productie van twee videofilms.
Fragment over Jan Bogaerts door Eddy Marsman in het magazine ‘FOTO’ in 1992
“Bogaerts fotografeert mensen dichtbij en met een grote betrokkenheid. Zowel in zijn documentaire werk als in zijn geënsceneerde portretten legt hij minder de nadruk op het mensonterende van de omstandigheden, maar wijst juist op de geestelijke veerkracht en het vermogen om onder alle omstandigheden iets van het leven te maken”.
Karel Glastra van Loon in zijn voorwoord bij Jan Bogaerts’ fotoboek De onzichtbaren in beeld
“Je kunt de verhalen van de Birmese vluchtelingen in Thailand op te schrijven in woorden, maar je kunt ze ook navertellen in beelden. Dat vergt een bijzondere gevoeligheid voor de magische kwaliteiten van zonlicht, voor de subtiele verbanden die mensen aangaan met elkaar en met hun omgeving, voor het spel tussen donker en licht, glimlach en grimlach. Het vergt inlevingsvermogen en empathie. Het vergt een open hart. Over al die eigenschappen beschikt Jan Bogaerts in hoge mate. Zijn “onzichtbaren” vertellen daardoor verhalen die vrijwel geen woorden nodig hebben, ja waaraan woorden slechts afbreuk zouden doen”.
Film / video
- 2010 Vier videoproducties voor kunstenaar Hans van Hoek, “Woodcarver”, “Aquarellist”, “Painter” & “Ceramist” www.hansvanhoek.com «
- 1997 “N beetje Hoop” documentaire voor VPRO’s Lopende Zaken, samen met Karel Glastra van Loon
Tentoonstellingen, Boeken en publicaties
Onderstaand treft u een lijst aan van exposities van Jan Bogaerts. Het betreffen groep- & solo-exposities zowel uit het heden als verleden:
- 2005-heden Gallery “Kamer 9”, doorlopende expositie van eigen werk in kunstenaarsgebouw “De STAT” in Deurne
- 2005-2007 Reizende tentoonstelling De Onzichtbaren in Beeld, te zien geweest in:
- 2007 De Vrije Universiteit, Amsterdam
- 2006 De Oude Kerk, Amsterdam
- 2006 Zeeuwse Bibliotheek, Middelburg
- 2005 Ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Den Haag
- 2005 Domkerk, Utrecht
- 2005 St Gertrudiskerk, Bergen op Zoom
- 2005 Technische universiteit, Eindhoven
- 2005 Centrale Bibliotheek, Den Haag
- 2003 Museum De Wieger Deurne “Water in de peel”
- 2001 Gemeente Archief, Amsterdam “Het gezicht van Amsterdam”
- 2001 De Nieuwe Kerk Amsterdam “Jongens van Jan de Wit”
- 2001 Museum Kempenland Eindhoven “Bogaerts verwantschap in drieluiken” (catalogus beschikbaar) groepstentoonstelling.
- 1999 Fotofestival Naarden ‘a hungry belly has no ears’ 3-luik in de grote Kerk. Animatie over dit drieluik: A hungry belly has no ears,
- 1997 Stadsschouwburg Eindhoven ‘Birds of Paradise’ i.h.k.v. Fotomanifestatie Eindhoven.
- 1997/8 Museum voor Hedendaagse Kunst Het Kruithuis s-Hertogenbosch ‘ Bethlehem, Bethlehem’
- 1997 Fotofestival “NoorderLicht” in Groningen met de serie Wallen-portretten
- 1996 Billboards langs de snelweg A73
- 1996 Galerie Godert Walter Groningen “twee kerstverhalen”
- 1995 Fotofestival Naarden (groeps): Hollandse Hoogte
- 1994 Rotterdamse Kunsthal (groeps): “rock around the camera”
- 1994 Bijenkorf Eindhoven: “jongeren in Brabant”
- 1994 Kempenlandmuseum, Eindhoven (groeps): Eindhoven, aspecten van een stad
- 1993 museum de Beyerd, Breda (groeps): “jongeren in Brabant”
- 1993 KUB, Tilburg: “jongeren in Brabant”
- 1993 Fotofestival Naarden (groeps): reisfoto’s uit Europa: Duitsland
- 1991 Canon Image Centre Amsterdam: twee kerstverhalen: Berchtesgaden (Duitsland) en Yammoussoukro (Ivoorkust)
- 1989 KLM Amstelveen,(groeps): 24 uur KLM
- 1989 Fodor Amsterdam (groeps): “reizigers in de stad”
- 1989 Jaarbeurs Utrecht (groeps): zilveren camera
- 1986 ABK Utrecht (groeps): “Leven in de Hinthamerstraat”
- 1986 Kruithuis Den Bosch: “Leven in de Hinthamerstraat”
- 1983 Museum de Wieger Deurne: een modern sprookje, “Trieneke, de verhuizing”
- 1976 Photokina, Keulen landschappen
- 1977 Tournee langs Nederlandse bibliotheken met de expositie “Kippen”. Over pluimvee in de bio industrie.
De Onzichtbaren in beeld tentoonstellingoverzicht, lees meer…
Boeken, Boeken verkoop «
De onzichtbaren (2006)
Combinatie van roman en fotoboek. Uitgegeven door: L.J. Veen, Amsterdam, 2006 |
|
De onzichtbaren in beeld (2003)
De onzichtbaren in beeld, met een voorwoord van Karel Glastra van Loon. Bij dit fotoboek is ook een roman verschenen, De Onzichtbaren van Karel Glastra van Loon. Fotografie: Jan Bogaerts |
|
’s Levens Zoet (2003)
’s Levenszoet – het Marktplein van Deurne Concept en Fotografie: Jan Bogaerts |
|
Water in de Peel (2003) Water in de Peel, naar 32,2m NAP, 2003 Concept en Fotografie: Jan Bogaerts |
|
Thuis in zorg (1994)
Uitgave: Richard Hoogland Stichting, Utrecht, 1994 |
|
Impressies (1991)
Opdrachtgever: Grootte Cingels, Vucht 1991 |
|
Boeken verkoop « |
Publicaties
- Vanaf 1976 vele publicaties in dagbladen en tijdschriften in binnen en buitenland o.a. De Volkskrant, Trouw, VNU dagbladen, zoals Eindhovens Dagblad en Brabants Dagblad, Nieuwe Revu, Avenu, Vrij Nederland, Panorama, Grasduinen etc.
- Bogaerts was verscheidene jaren vaste fotograaf in Nederland voor het Amerikaanse Timemagazine.
- En maakte bijdragen voor het Engelse Granta en de krant The Independent magazine.
- Publiceert in Frankrijk in Liberation en Le Monde.
- Zijn werk wordt wereldwijd verspreidt door foto bureau Hollandse Hoogte.
Publikaties over Jan Bogaerts
- 1994 “Foto’s bevestigen Mensen”, regio Eindhoven door Tom Tacken
- 1993 Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant interview door Dylan van Eekere
- 1993 Stichting Brabants Fotoarchief. “Toekomst in fotografie” door Jan Coppens
- 1992 “Jan Bogaerts” in het boek “Eindhoven, aspecten van een stad” door Peter Thoben
- 1992 FOTO, “Jan Bogaerts Fotojournalist” door Eddy Marsman
- 1990 Brabantia, “Turkse muziek en oude mercedessen”
- 1989 Eindhovens Dagblad, “Mensen zijn de mooiste beesten” door Piet Snijders
- 1986 Van gewest tot gewest, Tv-uitzending n.a.v. “Leven in deHintha¬mer¬straat ” (beschikbaar op video)
- 1986 Brabantia “Jan Bogaerts brengt Bossche straat in beeld” door Harrie Verwiel
- 1975 ‘Jan Bogaerts’ door Wim Broekman in FOTO
Radio/TV
- 2008 In het programma Linke soep op radio 1 over 4 mei en 8 augustus
- 2008 Diverse malen in “Met het Oog op morgen” over Birma
- 2004 De Leugen regeert, discussie over manipulatie en fotografie
- 2003 Met het Oog op Morgen over De Onzichtbaren
- 2003 Ontbijt TV samen met Karel Glastra van Loon over De Onzichtbaren
- 2001 Omroep Brabant, over Bogaerts Verwantschap in drieluiken
- 1999 “Radio uit” over Foto festival Naarden
- 1998 Omroep Brabant TV over ‘Birds of Paradise’
- 1997 Radio “Ophef en vertier” over de expositie “Bethlehem…Bethlehem”
- 1997 Radio “Radio Uit” over de expositie “Bethlehem…Bethlehem”
- 1995 Radio “Met het Oog op Morgen” over de jaarlijkse Kerstprojecten en expositie in Groningen
- 1994 Radio “Radio Uit” over de fotomanifestatie Eindhoven en het boek “Eindhoven, aspecten van een stad”
- 1997 TV “Ontbijt TV” interview met Diewertje Blok over de tentoonstelling “Bethlehem…Bethlehem”
- in de ter Aa kerk in Groningen
- 1997 TV “Wallen op stap” 15 min. over het project “Wallenportretten” n.a.v. de expositie Noorderlicht
- 1986 TV “Van Gewest tot Gewest” 20 min. over het project “Leven in de Hinthamerstraat”
2007 De Vrije Universiteit Amsterdam De onzichtbaren in beeld
2006 Zeeuwse Bibliotheek Middelburg De onzichtbaren in beeld
De Oude Kerk Amsterdam De onzichtbaren in beeld
2005 Centrale Bibliotheek Den Haag De onzichtbaren in beeld
Technische universiteit Eindhoven De onzichtbaren in beeld
St Gertrudiskerk Bergen op Zoom De onzichtbaren in beeld
Domkerk Utrecht De onzichtbaren in beeld
Ministerie Sociale Zaken en Werkgelegenheid Den Haag De onzichtbaren in beeld
2003 Museum De Wieger Deurne “Water in de peel”
2001 Gemeente Archief, Amsterdam “Het gezicht van Amsterdam”
De Nieuwe Kerk Amsterdam “Jongens van Jan de Wit”
Museum Kempenland Eindhoven “Bogaerts verwantschap in
drieluiken” (catalogus beschikbaar) groepstentoonstelling.
1999 Fotofestival Naarden ‘a hungry belly has no ears’ 3-luik in de grote
Kerk
1997 Stadsschouwburg Eindhoven ‘Birds of Paradise’ i.h.k.v. Fotomanifestatie Eindhoven.
1997/8 Museum voor Hedendaagse Kunst Het Kruithuis s-Hertogenbosch
‘ Bethlehem, Bethlehem’
1997 Fotofestival “NoorderLicht” in Groningen met de serie Wallen-portretten
1996 Billboards langs de snelweg A73
1996 Galerie Godert Walter Groningen “twee kerstverhalen”
1995 Fotofestival Naarden (groeps): Hollandse Hoogte
1994 Rotterdamse Kunsthal (groeps): “rock around the camera”
1994 Bijenkorf Eindhoven: “jongeren in Brabant”
1994 Kempenlandmuseum, Eindhoven (groeps): Eindhoven, aspecten van een stad
1993 museum de Beyerd, Breda (groeps): “jongeren in Brabant”
1993 KUB, Tilburg: “jongeren in Brabant”
1993 Fotofestival Naarden (groeps): reisfoto’s uit Europa: Duitsland
1991 Canon Image Centre Amsterdam: twee kerstverhalen: Berchtesgaden en Yammoussoukro (Ivoorkust)
1989 KLM Amstelveen,(groeps): 24 uur KLM
1989 Fodor Amsterdam (groeps): “reizigers in de stad”
1989 Jaarbeurs Utrecht (groeps): zilveren camera
1986 ABK Utrecht (groeps): “Leven in de Hinthamerstraat”
1986 Kruithuis Den Bosch: “Leven in de Hinthamerstraat”
1983 Museum de Wieger Deurne: een modern sprookje, “Trieneke, de verhuizing”
1976 Photokina, Keulen landschappen
1977 Tournee langs Nederlandse bibliotheken met de expositie “Kippen”
Over pluimvee in de bio industrie.
Werkreizen
- 2011 Ghana; Aqua Vitens Rand (waterproject)
- 2008 Thailand Birma; Karen in de vluchtelingenkampen
- 2003 Thailand/Birma vluchtelingen kampen
- 2000 Egypte Cairo, in opdracht van dagblad Trouw.
- 1996/97 Israël en Palestina Kerst in Bethlehem, Religieuze leiders van Jeruzalem, “De Tempelberg”
- 1994/95 Indonesië (toerisme in de 3e wereld)
- 1992 San Francisco (project over Kerstmis)
- 1990 Ivoorkust, december/januari (Avenue /Liliane fonds /Granta / Libération Hollandse Hoogte)
- 1990 Ivoorkust, oktober (Avenue / BrabantPers / Volkskrant / Libération)
- 1989 Zaire (Panorama/Lilianefonds/Brabant Pers)
Diversen
- Sinds 1976 werk opgenomen in het Rijksprentenkabinet Leiden.
- Sinds 1985 aangesloten bij fotoagentschap Hollandse Hoogte.
- Sinds 1992 opgenomen in archief NBKS en het Nederlands Foto Instituut.
- Tussen 1973 en 1992 veelvuldig opdrachtwerk voor Brabantpers en VNU dag- en week/maandbladen
- Vanaf 1980 veelvuldig projecten geinitieerd en uitgevoerd voor Nederlandse week en maandbladen (o.a.Nieuwe Revu, Avenue, Vrij Nederland) en buitenlandse uitgaven als The Independent Magazine en Time.
- Vanaf 1985 regelmatig grote documentaire projecten, op eigen initiatief en risico, met subsidie en/of in opdracht van overheden, redacties en tv-omroepen.
- Jan Bogaerts geeft regelmatig workshops en lezingen «
Aangesloten bij Fotobureau Hollandse Hoogte